阅读下面几个文言小段,完成后面练习。
(一)教子不欺
曾子之妻之市,其子随之而泣。其母曰:“女还,顾反,为女杀彘 。”妻适市来,曾子欲捕彘杀之。妻止之曰:“特与婴儿戏耳。”曾子曰:“婴儿非与戏也。婴儿非有知也,待父母而学者也,听父母之教。今子欺之是教子欺也母欺子子而不信其母非以成教也。”遂烹彘也。
1.解释文中加点的词语
①之: ②适: ③特:
2.翻译句子
顾反,为女杀彘。
答:
3.给“曾子曰”一段话断句(用/表示),并翻译。
断句:今子欺之是教子欺也母欺子子而不信其母非以成教也。
翻译:
4.这段文字说明了什么道理?
(二)臧孙行猛政
臧孙行猛政,子贡非之 ,曰:“独不闻子产之相郑乎?推贤举能,抑恶扬善;有大略者不问其短有厚德者不非小疵家给人足囹圄空虚。子产卒,国人皆叩心流涕,三月不闻竽琴之音。其生也见爱,死也可悲!”
1.断句并翻译。
断句:有大略者不问其短有厚德者不非小疵家给人足囹圄空虚。
翻译:
2.翻译:其生也见爱,死也可悲!
(三)知人善任
子产之从政也,择能而使之。冯简子能断大事;子太叔美秀而文;公孙挥能知四国之为①,而辨于其大夫之族姓、班位、贵贱、能否,而又善于辞令;裨谌能谋,谋于野则获,谋于邑则否。郑国将有诸侯之事②子产乃问四国之为于子羽且使多为辞令与裨谌乘以适野使谋可否。而告冯简子,使断之。事成,乃授子太叔使行之,以应对宾客。是以鲜有败事。(《左传•襄公三十一年》)
注:①四国之为:四周邻国所作的事。 ②诸侯之事:诸侯之间的重大政治活动。
1.解释下面句中加点字词:
①文: ②获: ③鲜:
2.翻译句子:子产之从政也,择能而使之。
3.断句并翻译
断句:郑国将有诸侯之事子产乃问四国之为于子羽且使多为辞令与裨谌乘以适野使谋可否。
翻译:
4.这段文字说明了什么道理?
(四)宫之奇知虞将亡
伐虢之役,师出于虞。宫之奇谏而不听,出,谓其子曰:“虞将亡矣!唯忠信者能留外寇而不害。 除暗①以应外谓之忠,定身以行事谓之信。今君施其所恶于人暗不除矣以贿灭亲身不定矣夫国非忠不立非信不固。既不忠信,而留外寇,寇知其衅②而归图焉。已自拔其本矣,何以能久?吾不去,惧及焉。”以其孥③适西山。三月,虞乃亡。(《国语•晋语二》)
注:①除暗:识破对手的诡计。 ②衅:破绽,弱点。 ③孥:妻子儿女。
1.解释文中加点的字词:
①谏: ②图: ③及:
2.断句并翻译。
断句:今君施其所恶于人暗不除矣以贿灭亲身不定矣夫国非忠不立非信不固。
翻译:
3.翻译句子:已自拔其本矣,何以能久?
4.宫之奇的话说明了什么道理?
(五)齐人说靖郭君
靖郭君将城薛,客多以谏。靖郭君谓谒者:“无为客通。”齐人有请者曰:“臣请三言而已矣!益一言,臣请烹。”靖郭君因见之。客趋而进曰:“海大鱼。”因反走。君曰:“客有于此。”客曰:“鄙臣不敢以死为戏。”君曰:“亡,更言之。”对曰:“君不闻大鱼乎?网不能止,钩不能牵,荡而失水,则蝼蚁得意焉。今夫齐亦君之水也君长有齐荫奚以薛为?失齐,虽隆薛之城到于天,犹无益也。”君曰:“善。”乃辍城薛。 (《战国策•齐策一》)