③日食饮得无衰乎(《触龙说赵太后》)
④今亡亦死,举大计亦死,等死,死国可乎?(《陈涉世家》)
⑤无以,则王乎?(《齐桓晋文之事》)
4.用法:用于感叹句或祈使句,可译为“啊”“呀”等。
①宜乎百姓之谓我爱也(《齐桓晋文之事》)
②悔相道之不察兮,延伫乎吾将反(《离骚》)
③西望夏口,东望武昌,山川相缪,郁乎苍苍(《赤壁赋》)
④长铗归来乎!出无车(《冯谖客孟尝君》)
5.用法:用在句中的停顿处。
①于是乎书。
(二)用作介词,相当于“于”,在文中有不同的翻译。
①醉翁之意不在酒,在乎山水之间也。(《岳阳楼记》)(乎:于)
②今虽死乎此,比吾乡邻之死则已后矣。(《捕蛇者说》)(乎:在)
③生乎吾前,其闻道也固先乎吾?(《师说》)(前一个“乎”:在;后一个“乎”:比。)
④吾尝疑乎是。(乎:对。)
⑤君子博学而日参省乎己。(《论语》)(乎:对。)
⑥亦无怪乎其私之也。(乎:对于)
⑦盖进乎技矣。(《庖丁解牛》)(乎:比)
⑧以吾一日长乎尔。(乎:比。)
(三)可作词尾,译为“……的样子”“……地”。
①以无厚入有间,恢恢乎其于游刃必有余地矣(《庖丁解牛》)
②浩浩乎如冯虚御风,而不知其所止;飘飘乎如遗世独立,羽化而登仙(《赤壁赋》)
规律总结:
(一) 语气助词:①表示疑问语气,相当于“吗、呢”。 ②表示测度语气,相当于“吧”。 ③表示反问语气,相当于“吗、呢”。 ④表示感叹语气,相当于“啊、呀”。 ⑤用在句中,表示停顿语气。⑥形容词词尾,有时相当于“地”
(二) 介词,相当于“于”。 ①表示动作发生的时间,相当于“在、从”。 ②表示动作涉及的对象,相当于“对、向”。 ③表示动作发生的处所,相当于“在”。 ④表示比较,相当于“比,跟……相比”。
课堂训练
一、解释句中“乎”字的意义和用法
1、王侯将相宁有种乎?(《陈涉世家》)
【1—2助词,表疑问和反问,可译为“吗”“呢”。】
2、儿寒乎?欲食乎?(《项脊轩志》)
3、王之好乐甚,则齐其庶几乎?(《庄暴见孟子》)
【3—4助词,表测度,可译为“吧”。】
4、师劳力竭,远主备之。无乃不可乎?(《殽之战》)
5、呜呼!孰知赋敛之毒有甚至是蛇者乎!(《捕蛇者说》)
【助词表感叹,可译为“啊”“呀”。】
6、宁赴常流而葬乎江鱼腹中耳。(《屈原列传》)
【6—7介词,相当于“于”。】
7、生乎吾前,其闻道也固先乎吾,吾从而师之。(《师说》)
8、故今之墓中全乎五人也。(《五人墓碑记》)
【8—9形容词词尾。】
9、恢恢乎,其于游刃有余地矣!(《庖丁解牛》)
二、下列句子中加点的“乎”的用法判定正确的一项是 ( )
【d(①比 ②助词,表疑问语气 ③助词,表揣测语气 ④词尾)乎】
①生乎吾前其闻也固先乎吾,吾从而师之 ②曰:壮士,能复饮乎
③圣人之所以为圣,愚人之所以为愚,其皆出于此乎
④浩浩乎如冯虚御风,而不知其所止
a.①与②相同,③与④相同 b.①与②相同,③与④不同
c.①与②不同,③与④相同 d.①与②不同,③与④不同
三、判断“乎”在文中的意义。
王之好乐甚,则齐其庶几1乎?然吾曾见一人,其家世代捕蛇,已多人死2乎是,然其仍从此业,吾问其故,其曰:“以此可塞赋敛。”可见,赋敛之毒有甚是蛇者3乎!而王胡为4乎如此好乐?若恢恢5乎王于理事必有余,则王之所为,宜也。臣之驽顿,所言多谬,王能谅之6乎?