3.写出下列加点词在句中的意思。
(1)吾安敢不轼________
(2)且吾闻段干木未尝肯以己易寡人也________
(3)遂致禄百万,而时往问之________
(4)野人之用兵,鼓声则似雷________
【答案】 (1)怎么 (2)用,拿 (3)表承接关系的连词,就 (4)就
4.下列加点字“为”的用法与另三句不同的一项是
( )
a.其仆曰:“君何为轼?”
b.斩木为兵,揭竿为旗
c.赵王窃闻秦王善为秦声
d.如今人方为刀俎,我为鱼肉,何辞为
【解析】 a项“为”为介词,其余三项均为动词。
【答案】 a
【参考译文】
魏文侯经过段干木所住的巷子时而行轼礼(轼,是古代车厢前面用作扶手的横木,这里用作动词,表示扶着横木行礼),他的从人说:“您为什么要行轼礼?”魏文侯说: “这不是段干木所住的巷子吗?段干木是个贤人,我怎么敢不行礼呢?况且我听说段干木从来不肯拿自己和我的位置交换,我怎么敢在他面前傲慢呢?段干木因为品德好而出众,我因为土地多而出众;段干木富有仁义道德,我富有钱财。”魏文侯的从人说:“那么您怎么不让他来担任宰相?”魏文侯于是请段干木作宰相,段干木不肯接受。魏文侯就拿出百万的俸禄,经常派人钱物请他。于是魏国人都很高兴,相互庆贺说:“我们的国君喜欢大道,因为段干木被他尊敬;我们的国君喜欢忠义,因为段干木被他隆重对待。”没过多久,秦国举兵打算攻打魏国,秦国的司马(官职名)唐且对秦国国君说:“段干木是个贤人,而魏国国君很尊敬他,天下都知道这件事,是不是不应该发动战争呢?”秦国国君认为他说得对,于是按兵不动,一直不敢发动进攻。魏文侯可以称得上善于用兵了。曾听说君子用兵,看不到实际情形,他就已经取得了成功,就是这样子的。一般人用兵,把鼓声敲得就像打雷,号呼声震动大地,尘土满天,飞箭如雨,扶着伤员,载着死者,蹚过死者的肠子和鲜血,没有罪的百姓,他们死亡的数量可以填满大河,就算这样,国家的存亡、国君的生死也依然无法预料。那样的话国君离仁义也就远了!
三、阅读下面文言文,完成文后问题。
孙泰,山阳人,少师皇甫颖,操守颇有古贤之风。泰妻即姨妹也。先是姨老矣,以二子为托,曰:“其长损一目,汝可娶其女弟。”姨卒,泰娶其姊。或诘之,泰曰:“其人有废疾,非泰不可适。”众皆伏泰之义。尝于都市遇铁灯台,市之,而命洗刷,却银也,泰亟往还之。中和中,将家于义兴,置一别墅,用缗钱二百千。即半授之矣,泰游吴兴郡,约回日当诣所止。居两月,泰回,停舟徒步,复以余资授之,俾其人他徙。于时,睹一老妪,长恸数声,泰惊悸,召诘之。妪曰:“老妇尝逮事翁姑于此,子孙不肖,为他人所有,故悲耳!”泰怃然久之,因绐曰:“吾适得京书,已别除官,固不可驻此也,所居且命尔子掌之。”言讫,解维而逝,不复返矣。(选自王定保《唐摭言•节操》)
5.下列各组句子中,加点词的意义和用法不相同的一组是
( )
a.市之,而命洗刷 买五人之脰而函之,卒与尸合
b.泰怃然久之 顷之,烟炎张天
c.所居且命尔子掌之 臣死且不避,卮酒安足辞
d.将家于义兴 乃设九宾礼于廷
【解析】 c项中的“且”,前为副词,“暂且”;后为连词,“尚且”。a项中的“而”均为连词,表顺承关系。b项中“之”均为音节助词,可不译。d项中“于”均为介词,引出动作、行为的处所,“在”。